Bouwen, bouwen, bouwen.
Is dit het antwoord op de wooncrisis?
Of kan het anders?
Hieronder een greep uit de – groeiende – analyse van Platform Woonopgave
1.000.000 woningen voor 2030 – hoe dan?
➪ We redden het niet.
Stijgende bouwkosten, stikstofcrisis en personeelstekorten leiden direct tot een sterke afname van de vergunningen. Daarnaast zitten woningcorporaties nog ver onder het bouwniveau van voor 2013 en ondertussen blijven we woningen slopen.
➪ Er is niet genoeg CO₂-budget.
Als we op de huidige manier blijven doorbouwen tot 2030 overschrijden we ons CO₂-budget. En niet zo’n beetje ook.
➪ Gaan we echt wijken bouwen in kwetsbare gebieden?
Volgens de Deltacommissaris zijn er zo’n 820.000 nieuwe woningen gepland in gebieden kwetsbaar voor klimaatverandering,
➪ Het huidige systeem werkt niet meer.
Alleenstaanden met een modaal inkomen konden nog geen 4% van de in 2022 gebouwde woningen kopen. Wachtlijsten voor echt betaalbare huurwoningen zijn te lang, waardoor beide groepen tot dure private huur zijn veroordeeld (waar men gemiddeld 42% van het inkomen aan huur besteedt).
IN DE ANALYSE LEES JE MEER >
1.000.000 nieuwe woningen bouwen lijkt een onmogelijke opgave.
Maar is het nodig?
Hoe komen we eigenlijk bij dat getal van 1 miljoen?
➪ 40% van de 1 miljoen woningen gaat niet over een groeiend aantal mensen.
Het getal van 1 miljoen is afkomstig uit onderzoek (AFB Research) en bestaat uit 4 onderdelen (bevolkingsgroei, terugdringen huidig tekort, vervanging toekomstige sloop en een veranderende samenstelling van de huishoudens).
Twee onderdelen gaan niet over een toename van de bevolking. Hebben we daarvoor dan nieuwe woningen nodig? Of kunnen we beschikbare woonruimte slim herindelen?
IN DE ANALYSE LEES JE MEER >
Wat als we de opgave van 1 miljoen nieuwe woningen herformuleren naar
het vinden van 1 miljoen extra woonplekken?
Welke ruimte is er in bestaande gebouwen?
➪ In de bestaande woningvoorraad is nog ruimte voor 3 miljoen mensen.
Onderzoek van Springco Urban Analytics toont aan dat er binnen de bestaande voorraad woningen nog ruimte is voor 3 miljoen mensen.
Dit komt met name door een grote groep ouderen die te groot wonen.
➪ Er staat nog 39km² gebouw leeg.
39 km² (GO/VVO!) is
ruimte voor pakweg
500.000 woningen.
En daar komt de komende jaren alleen maar meer leegstand bij.
➪ Komende jaren komt er nog meer leeg te staan.
Zowel de politie als defensie stoot de komende jaren flink wat vastgoed af. Daarnaast is er in kantoren een ‘verborgen leegstand’ van 3,3 km².
IN DE ANALYSE LEES JE MEER >
Een groot deel van de extra nodige woonplekken is dus te vinden door slim ruimtegebruik.
En hoe benaderen we het deel dat we nog wél nieuw moeten bouwen?
➪ Voor wie bouwen we?
De woningvoorraad, die grotendeels uit gezinswoningen bestaat, past niet bij de huidige samenstelling van de huishoudens.
Ondertussen worden nog steeds voornamelijk gezinswoningen gebouwd, terwijl bijvoorbeeld het aandeel ‘ouderen’ naar verwachting met 1,4 miljoen groeit. Hoe spelen we daar op in?
➪ Terwijl politici lobbyen voor bouwen in de polder is er nog voldoende ruimte in de stad.
Verdichten van bestaande wijken is goedkoper en levert meer op dan het volbouwen van polders.
Verdichting zorgt voor onder andere een verhoogde leefbaarheid, middelen om bestaande gebouwen te verduurzamen, en een opwaardering van aanwezige voorzieningen en publieke ruimte.
➪ Is het tijd voor andere systemen?
Architectuur alleen kan de woonopgave niet oplossen. Volkshuisvesting is verworden tot ‘woningmarkt’ en de woning tot ‘woonproduct’.
Welke andere ontwikkelsystemen, regelgeving, financiële modellen en juridische mogelijkheden zorgen ervoor dat de bewoner en het collectief weer centraal komt te staan?
Verder lezen?
Download de groeiende analyse.
Meedenken?
Jij bent nodig.
Van bouwopgave naar ontwerpopgave.
Voor ons ligt de grootste maatschappelijke opgave sinds de wederopbouw.
Wij denken dat het moet kunnen: een inclusieve, betaalbare en toekomstbestendige volkshuisvesting. Bestand tegen klimaatverandering en in zichzelf geen verdere belasting op het klimaat.
Noodzakelijk startpunt is een heldere bevraging en analyse van de opgave – waarmee wij in 2022 zijn begonnen – zodat gezonde oplossingsrichtingen kunnen worden opgesteld.
We hebben jou nodig om verder mee te denken. De collectieve analyse is een work in progress dat iedereen kan gebruiken in ontwerp en verhaal.